Rodzaje aparatów ortodontycznych

Do korekcji wad zgryzu, przywrócenia właściwego zwarcia między szczęką a żuchwą i właściwego ustawienia zębów stosuje się aparat ortodontyczny. W zależności od wieku, stanu uzębienia i wady, którą należy skorygować, stosuje się inne rodzaje aparatów ortodontycznych – ruchome lub stałe. Rozwiązanie to jest stosowane u pacjentów w różnym wieku, począwszy od wieku dziecięcego, aż po pacjentów dorosłych, zarówno na uzębienie mleczne, jak i mieszane oraz stałe.

Aparaty ortodontyczne – podział

Aparaty ortodontyczne na zęby dzieli się pod względem różnych kryteriów. Jednym z nich jest sposób noszenia. Wyróżnia się modele ruchome (zdejmowane) oraz stałe. Poza tym rozróżnia się je ze względu na materiał, z którego są zrobione (stal, tytan, chrom itp.). Innym kryterium rozróżnienia poszczególnych modeli jest też stopień przezroczystości. Wyróżniamy modele przezroczyste i nieprzezroczyste. Dodatkowo można je rozróżniać także ze względu na technikę wykonania i działania (estetyczne, samoligaturujące, lingwalne).

Aparat ruchomy – charakterystyka i rodzaje

Ortodontyczny aparat ruchomy stosuje się u dzieci między 4 a 12 rokiem życia – na uzębienie mleczne oraz mieszane. Modele tego typu są wykonywane z akrylowej płytki w kształcie podniebienia, klamr przytrzymujących konstrukcję na zębach i łuków drucianych. Ich kształt jest dopasowywany do jamy ustnej i łuków zębowych pacjenta. Modele ruchome są stosowane w przypadku niewielkich defektów i wad uzębienia.

Ortodontyczny, ruchomy aparat na zęby należy nosić zgodnie z zaleceniami lekarza. Zdejmuje się go do jedzenia, mycia zębów i aktywności fizycznych. Nosi się go na czyste zęby i myje szczoteczką oraz pastą, a przechowuje w specjalnym pojemniku z otworami wentylacyjnymi.

Rodzaje aparatów ruchomych

  • Wyróżnia się kilka typów modeli ortodontycznych ruchomych, zarówno profilaktyczne, jak i lecznicze. Są to m.in.:
  • modele jednoszczękowe – osadza się je tylko na jednym łuku zębowym, dolnym lub górnym;
  • modele dwuszczękowe jednoczęściowe – osadza się je jednocześnie na dolnym i górnym łuku zębowym. Mają formę jednej, pełnej płyty;
  • modele ruchome Twin-Block – zakłada się je na dolny, jak i górny łuk zębowy, ale składają się z dwóch płyt;
  • płytki przezroczyste – nakłada się je na zęby na kilka godzin, są mało widoczne;
  • płytki przedsionkowe;
  • modele ruchome typu trainer.

Nie są to wszystkie istniejące rodzaje aparatów ortodontycznych ruchomych, ale te, które stosuje się najczęściej.

Aparaty ortodontyczne stałe – podstawowe informacje

Modele tego typu zakłada się na uzębienie stałe u dorosłych oraz młodzieży, na dolny i górny łuk zębowy. Stosuje się je do korygowania poważniejszych wad, które trudno byłoby usunąć przy pomocy modeli zdejmowanych.

Aparaty ortodontyczne stałe są projektowane indywidualnie, do każdego pacjenta. Standardowe modele stałe składają się z elementów takich, jak zamki i pierścienie, na które mocuje się drut odpowiadający za wywieranie na uzębienie określonej siły. Modele tego typu unieruchamia się na szkliwie za pomocą specjalnego kleju. Są zdejmowane przez lekarza.

Aparat ortodontyczny stały – rodzaje

Wyróżnia się kilka rodzajów aparatów ortodontycznych stałych, w tym metalowe oraz estetyczne. Do tych dwóch grup należą modele:

  • standardowe – są wykonane z metalu. Mogą mieć postać modeli z zamkami tradycyjnymi oraz zamkami w mniejszym rozmiarze. Zakłada się je na zewnętrzną stronę zębów na około 12-30 miesięcy, zależnie od potrzeb pacjenta.
  • tytanowe – ten rodzaj modeli stałych zakłada się pacjentom, który mają alergię na inne metale;
  • ceramiczne – należą do modeli estetycznych, na które decydują się pacjenci, którzy nie chcą, by aparat był bardzo widoczny na zębach;
  • kryształowe – to również modele estetyczne. Mają przezroczyste ligatury;
  • samoligaturujące – różnią się od modeli standardowych tym, że nie mają ligatur, ale specjalne klapki w zamkach;
  • lingwalne – rodzaj ten charakteryzuje się sposobem zakładania. Modele lingwalne mocuje się od wewnętrznej strony uzębienia, od strony językowej. Nie ma także standardowych ligatur, lecz wykonanych indywidualnie zamków i łuków.